Onlarla ekspertdən xəbərdarlıq: Ukrayna üçün “NATO-ya körpü” təhlükəli ola bilər

Çərşənbə günü onlarla xarici siyasət eksperti NATO üzvlərini Vaşinqtonda keçirilən sammitdə Ukraynanın üzvlüyünə təkan verməkdən çəkinməyə çağırıb, bunun ABŞ və müttəfiqlərini təhlükə altına salacağı və koalisiyanın dağılması ilə bağlı xəbərdarlıq edib. Qaynarinfo xəbər verir ki, ekspertlərin məktubunun məzmunu "Politico” tərəfindən nəzərdən keçirilib. Ekspertlər qrupuna görə, Ukrayna NATO-ya qəbul olunarsa, Rusiya gələcəkdə Ukraynaya hücum edəcək və bu, müttəfiqləri hücuma məruz qalan Alyansın üzvünü müdafiə etməyə çağıran 5-ci maddəni işə salacaq. 5-ci maddə arqumenti Ukraynanın üzvlüyünə qarşı çıxanlar arasında geniş yayılıb, lakin 60-dan çox analitikin belə bir açıq mövqeyi, üç günlük sammit zamanı səslənəcək arqumentlərə nəzər salmağa imkan verir. Məktubda deyilir: "NATO Ukraynanın müharibə başa çatdıqdan sonra Alyansa qoşulacağına dair vəd verməyə nə qədər yaxınlaşarsa, Rusiyanın müharibəni davam etdirməsi üçün bir o qədər stimul olar”. Müəlliflər əlavə edirlər ki, "Rusiyanın yaratdığı problemlər Ukraynanın NATO-da iştirakı olmadan da həll edilə bilər”. Məktubda deyilir ki, Ukraynanın NATO-ya üzvlüyü istiqamətində addım atması əks nəticə verə bilər, "Ukraynanı dünyanın iki aparıcı nüvə dövləti arasında uzunmüddətli qarşıdurma meydanına çevirərək" və Rusiya lideri Vladimir Putinin əlinə oynaya bilər. Məktubunun təşəbbüskarı kimi Amerika İqtisadi Tədqiqatlar İnstitutunun prezidenti Uilyam Ruqer və Beynəlxalq Sülh Naminə Karneqi Fondunun baş elmi işçisi Stiven Verteym çıxış edib.  Digər analitiklər bununla razılaşmırlar. Keçən həftə RAND Corp yazıb ki, müttəfiqlər sammitdə Ukraynaya gələcək üzvlük üçün aydın şərtlər təklif etsəydilər, bundan faydalanardılar. Atlantik Şura da Ukraynanın NATO-ya üzvlüyü üçün çalışır və bunun Kiyevə Qərbin dəstəyinin sarsılmayacağını sübut edəcəyini iddia edir. Analitiklər və kollec professorları NATO ilə bağlı siyasi qərarlar qəbul edənlər deyillər, lakin onlar tez-tez xarici siyasət müzakirələrinə töhfə verir, analitik yazılar yazır və mötədil müzakirələr aparır, xüsusən də qarşıdan gələn sammit kimi böyük tədbirlərdən əvvəl və onun zamanı. Bayden administrasiyası Kiyevin dərhal üzvlüyünü dəstəkləməkdən çəkinir, lakin bu yaxınlarda bir neçə yüksək vəzifəli məmur Ukraynaya sammit zamanı alyansa "körpü” təklif ediləcəyini söyləyib.  Nizami Bağırov