Digər

İqlim dəyişikliklərinin kənd təsərrüfatına TƏSİRİ – Bununla necə mübarizə APARILMALIDIR?

Azərbaycanda son dönəmlər susuzluq problemi gündəmdədir. Tez-tez yağış yağdığını, sel hadisələri baş verdiyini eşitsək də, paytaxtda içməli su problemi bitmir. Hətta suvarma suyu ilə bağlı da çətinliklər var. Bu, əsasən də kənd təsərrüfatına təsir edir. Bəzən quraqlıqdan əkin sahələri quruyur, bəzən də sel yuyub aparır.  Kənd təsərrüfatında iqlim dəyişikliyi ilə necə mübarizə aparılmalı? İqlim dəyişikliklərinin kənd təsərrüfatına təsiri barədə iqtisadçı Rauf Qarayev Bizim.Media-ya danışıb. O, iqlim dəyişiklikləri ilə mübarizənin bir neçə həll yollarını sadalayıb.  “Qafqazda susuzluqdan ən çox əziyyət çəkən bizim ölkədir. Ona görə də, yeraltı yağış sularından maksimum yararlanmaq lazımdır. Bunun üçün də mütləq süni gölməçələr yaradılmalıdır. Orada toplanan suları kənd təsərrüfatında istifadə etmək olar. Müasir texnologiyadan istifadə də vacibdir. Dronlar vasitəsilə əkin sahələrinə nəzarət, dron vasitəsilə əkin sahələrinin suvarılması, damcı üsulu ilə suvarması müsbət təsirlər göstərə bilər. İqlim dəyişikliyi onu göstərir ki, müasir texnologiyaya daha çox vəsait xərclənməlidir”.  Bölgəyə uyğun bitkilərin yetişdirilməsi Ekspert deyir ki, beynəlxalq təcrübədə iqlim dəyişikliyi ilə effektiv mübarizə üçün kənd təsərrüfatında seleksiya işçilərindən və başqa əkin metodlarından istifadə olunur.  “Dünyada seleksiya işçiləri var. Alimlər həmin regiona uyğun laboratoriya üsulları ilə dözümlülük bitkilərinin yetişdirilməsi ilə məşğuldurlar. Burada məqsəd odur ki, həmin bitkilər müəyyən iqlim dəyişikliklərini nəzərə alaraq orada yetişə bilsin. Bu baxımdan da hər bir regiona uyğun olaraq iqlim dəyişikliyinə əsasən bitkilər əkilməlidir. Bundan başqa, örtük bitkilərinin əkilməsinə də ehtiyac çoxdur. Onlar torpaq eroziyasının qarşısını almaq və su axınına nəzarət etməyə kömək edir. Həm də bu bitkiləri yem vasitəsi kimi heyvandarlıqda da istifadə etmək mümkündür”.  Meyvə və tərəvəz qiymətlərinin bahalığı Son dönəmlər meyvə və tərəvəzlərin qiymətinin baha olmasını iqlim dəyişikliyi ilə əlaqələndirirlər. Rauf Qarayev deyir ki, bahalaşmada başqa amillər də rol oynayır.  “Birbaşa olaraq kəndli ilə alıcı arasında əlaqə yoxdur. Əlaqə olmadığına görə, burada vasitəçilər öz rolunu oynayır. Biz görürük ki, Qubada 25 qəpiyə satılan pomidorun qiyməti Bakıda 2 manat, 2.50 qəpik olur. Problem vasitəçilərin çox olmasıdır. Hərəsi maya dəyərinin üzərinə 50 qəpik qoyur deyə axırda bu cür baha olur. Bu məsələnin həlli üçün bir sıra tədbirlər görülür. Məsələn, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yarmarkalar təşkil edir, kəndliyə şərait yaradır ki, öz məhsulunu özü satsın. Amma biz o yarmarkalarda da görürük ki, vasitəçilər gəlib kəndlinin adından o məhsulları satır”.  Nuray, Bizim.Media