Putinin Azərbaycana səfərinin kadr arxası - Vəkil, deputatlığa namizəd Sərdar İsmayılov

Putinin Azərbaycana səfərinin bir neçə mənfi və müsbət tərəfi var ki, onların nələrdən ibarət olduğunu siyasi analizlə bilmək mümkündür. Əlbəttə, buraya Geosiyasi əhəmiyyət və potensial təsirlərdən tutmuş bir çox məqamlar daxildir.  Putinin Azərbaycana səfəri ölkəmizin geosiyasi mövqeyinə və regional qüvvələr balansına əhəmiyyətli təsir göstərə bilər.  Bu səfər Rusiya və Azərbaycanın strateji əməkdaşlığını dərinləşdirmək üçün bir fürsət olsa da, eyni zamanda müəyyən riskləri də özündə daşıyır. Azərbaycan Rusiya, Türkiyə və Qərblə tarazlı siyasət aparmaqda maraqlıdır və Putinin səfəri bu tarazlığın saxlanması məsələsində mühüm məqamları ortaya qoyur.  Gələcəkdə bu səfərin mümkün müsbət və mənfi tərəflərinə nəzər salaq: Müsbət tərəfləri iqtisadi əməkdaşlığın güclənməsi, ticarət və investisiyalardır.  Putinin səfəri Rusiya və Azərbaycan arasında iqtisadi əlaqələrin gücləndirilməsi üçün imkanlar yarada bilər. Hər iki ölkə üçün kənd təsərrüfatı, sənaye, enerji və nəqliyyat sahələrində yeni əməkdaşlıq müqavilələrinin imzalanması gözlənilir.  Bu isə Azərbaycanın iqtisadiyyatına yeni investisiyaların axınına səbəb ola bilməsi deməkdir.  Enerji Sferasında Əməkdaşlıq:  Azərbaycan və Rusiya enerji ixracatçılarıdır. Lakin bu, onların rəqabət etdiyi anlamına gəlmir. Əksinə, enerji bazarında mövcud çətinliklərin həllində əməkdaşlıq imkanları var.  Azərbaycan Rusiya qazının Avropa və Türkiyə bazarlarına çıxarılmasında mühüm tranzit ölkə rolunu oynayır və Putinin səfəri bu əməkdaşlığın daha da genişlənməsinə təkan verə bilər. Regional təhlükəsizlik və sabitlik: Qarabağ münaqişəsi:  Qarabağ münaqişəsindən sonra regionda sülh prosesinin davam etdirilməsi Rusiya və Azərbaycan arasında mühüm məsələdir. Putin və Azərbaycan rəhbərliyi arasında görüşlər bu mövzuda ortaq razılaşmaların əldə edilməsinə, sərhəd problemlərinin həllində yeni addımların atılmasına səbəb ola bilər.  Rusiya-Türkiyə-Azərbaycan üçbucağında Balans:  Rusiya və Türkiyə Cənubi Qafqazda öz təsirlərini genişləndirmək istəyirlər. Azərbaycanın bu üçbucaqda güclü diplomatik mövqe tutması və tarazlı siyasət aparması regionda sabitliyin qorunmasına xidmət edə bilər. Mədəni və Humanitar Əlaqələrin Genişlənməsi   Mədəniyyət və Elm:  Rusiya və Azərbaycan arasında tarixi mədəni və elmi əlaqələr mövcuddur. Putinin səfəri bu sahələrdə qarşılıqlı əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsinə və ortaq layihələrin həyata keçirilməsinə səbəb ola bilər. Rus dilinin Azərbaycanda tədrisi, mədəniyyət və təhsil sahəsində proqramların genişlənməsi hər iki ölkə arasında xalqların yaxınlaşmasına xidmət edə bilər.  Mənfi Tərəflər:  Geosiyasi təyziqlər və Qərblə münasibətlər:  Azərbaycanın Rusiya ilə yaxınlaşması Qərbdə narahatlıqlara səbəb ola bilər. Xüsusilə Avropa Birliyi və ABŞ Azərbaycanın enerji təhlükəsizliyi baxımından strateji müttəfiqləridir. Rusiya ilə iqtisadi və siyasi əlaqələrin güclənməsi, Qərbin Azərbaycana olan dəstəyinin zəifləməsinə və Azərbaycanın beynəlxalq arenada təcrid olunmasına səbəb ola bilər. Sanksiya Riski:  Rusiya üzərinə tətbiq edilən sanksiyalar Azərbaycan iqtisadiyyatına dolayısı ilə təsir göstərə bilər. Xüsusilə Rusiya ilə iqtisadi əlaqələrin genişlənməsi halında bu sanksiyalar Azərbaycan bizneslərinə və iqtisadi inkişafına mənfi təsir göstərə bilər.  Regional rəqabətin güclənməsi, Ermənistanla əlaqələr: Rusiya həm Azərbaycan, həm də Ermənistanla müttəfiqdir. Azərbaycanın Rusiyaya daha da yaxınlaşması Ermənistanla münasibətlərdə müəyyən problemlər yarada bilər. Rusiya Ermənistanı strateji müttəfiqi kimi saxladığı halda, Azərbaycanın öz maraqlarını qorumaq üçün tarazlı siyasət aparması çətinləşə bilər. Türkiyə ilə mümkün münaqişələr:  Azərbaycan və Türkiyə yaxın müttəfiqlərdir, lakin Putinin Azərbaycana səfəri iki ölkə arasında müəyyən strateji fərqlərin ortaya çıxmasına səbəb ola bilər. Türkiyə ilə Rusiyanın regionda təsir sahəsi uğrunda rəqabəti Azərbaycanın balanslı siyasətini təhlükə altına sala bilər. Daxili siyasi müxalifət və narazılıq: Azərbaycanda bəzi siyasi qüvvələr və cəmiyyətin bir hissəsi Rusiyanın Azərbaycandakı təsirinin artmasına narazılıqla yanaşa bilər. Xüsusilə demokratik dəyərlərin zəifləməsi, insan haqları məsələlərində Rusiyanın mövqeyinin Azərbaycanda təsirli olması, daxili narazılıqların yaranmasına səbəb ola bilər. Nəticədə Vladimir Putinin Azərbaycana səfəri hər iki ölkə üçün mühüm geosiyasi hadisədir. Bu səfər Azərbaycanın regiondakı mövqeyini gücləndirmək üçün bir fürsət yaratsa da, bəzi mənfi nəticələr də doğura bilər. Azərbaycanın tarazlı xarici siyasət yürütməsi, həm Rusiya ilə yaxın münasibətləri qoruyub saxlamaq, həm də Qərb və Türkiyə ilə əlaqələrini zəiflətməmək üçün vacibdir. Gələcəkdə bu səfərin təsiri Azərbaycan siyasətinin daha çox hansı istiqamətdə inkişaf edəcəyinə bağlı olacaq. Azərbaycan hökuməti bu diplomatik münasibətləri idarə edərkən, ölkənin milli maraqlarını qorumağa və beynəlxalq arenada güclü mövqe tutmağa davam etməlidir.