Texnologiya
Alimlər həşəratlara bənzər mini robotlar yaratdı: Ən yüngül, ən sürətli...
Vaşinqton Universitetinin (WSU) mühəndisləri böcəklərə bənzəyən iki robot - mini-böcək və su ölçəni təqdim ediblər.
Qaynarinfo xəbər verir ki, bunlar hazırda mövcud olan ən kiçik, ən yüngül, ən sürətli və tam funksional mikrorobotlardır.
Mini böcəyin çəkisi cəmi səkkiz milliqram, su ölçəninin çəkisi isə 55 milliqramdır. Hər iki mini robot təxminən saniyədə altı mikrometr sürətlə hərəkət edə bilir.
Gələcəkdə belə robotlar olduqca aşağı çəkisi, ölçüsü və iqtisadi səmərəliliyi sayəsində süni tozlandırma, ətraf mühitin monitorinqi, robotik cərrahiyyə, axtarış-xilasetmə və bir çox digər elmi və sənaye tətbiqləri üçün geniş istifadə edilə bilər.
Kiçik robotların yaradılmasının açarı onların kiçik aktuatorlarıdır. Bir milliqramdan az çəki əldə etmək üçün tədqiqatçılar martenzitik ərintilərin - qızdırıldıqda formasını dəyişən və soyuduqda orijinal formasına qayıdan "forma yaddaşına" malik ərintilərin istifadəsinə əsaslanan yeni SMA texnologiyasından (Forma Yaddaş Alaşımı) istifadə ediblər. Adi ötürücülərdən fərqli olaraq, SMA ötürücülərində hərəkət edən hissələr və fırlanan elementlər yoxdur.
SMA aktuatorları çox yavaş olduğu üçün adətən irimiqyaslı robotik hərəkətlər üçün istifadə edilmir. Bununla belə, Vaşinqton Universitetinin robotlarına gəlincə, aktuatorlar diametri cəmi 1/1000 düym olan iki kiçik martenzitik naqildən hazırlanır. Vaxtaşırı kiçik bir cərəyan tətbiq edildikdə, naqillər sürətlə qızır və soyuyur, bu da robotların qanadlarını çırpmasına və ya ayaqlarını 40 herts-ə qədər hərəkət etməsinə imkan verir. Sınaq zamanı WSU aktuatorları öz çəkilərinin 150 qatını qaldırmağa qadir olub.
SMA sürücülərinin digər mühüm üstünlüyü onların yüksək səmərəliliyidir: onları idarə etmək üçün yalnız az miqdarda elektrik və ya istilik tələb olunur.
Tədqiqatçıların planlarına həm suyun səthində, həm də birbaşa aşağıda hərəkət edə bilən mini robotların yaradılması daxildir. Onlar həmçinin robotlarını tamamilə enerji ilə təchiz etmək üçün kiçik batareyalardan və ya katalitik yanmadan istifadə etməyə çalışırlar.
Aydın